Linia kolejowa Legnica – Żagań będąca częścią szlaku z Wrocławia do Guben została zbudowana trzy-etapowo Odcinek z Legnicy do Miłkowic to część starej magistrali łączącej Wrocław z Berlinem zbudowanej i oddanej do użytku w 1845 roku.
Zdjęcia infastruktury kliknij tutaj >>>
Odcinek z Miłkowic przez Żagań i dalej do Jasienia został zbudowany i oddany do użytku w 1875 roku (otwarcie linii nastąpiło w maju). Odcinek z Jasienia do Guben to druga część starej magistrali Wrocław – Berlin oddanej do użytku w 1846 roku. Budowę skrótowego odcinka oddanego w 1875 roku przeprowadziło upaństwowione Towarzystwo Kolei Dolnośląsko – Marchijskiej. Powodem była konieczność skrócenia czasu przejazdu między Wrocławiem a Berlinem (stara magistrala była za bardzo odchylona od prostej, przez co czas przejazdu pociągów był długi). Zdecydowano o budowie odcinka, o małym odchyleniu od prostej, dodatkowo biegnącym przez słabo zaludnione tereny, tak aby uzyskiwać większe szybkości przejazdu (w latach 30 tych prędkość oscylowała około 160 km/h).
Budowa nowego odcinka pozwoliła na skrócenie trasy przejazdu o 29 kilometrów. Przed 1900 roku ułożono drugie torowisko. Najlepsze czasy odcinka przypadają na okres przedwojenny. Szlakiem poruszały się szybkie składy ekspresowe. Największą furorę wywoływał pociąg zwany “Latającym Ślązakiem relacji Berlin – Bytom, prowadzony za pomocą wagonów motorowych.
Latający Ślązak
Pokonywał on wspomniany szlak z szybkością oscylującą około 160 km/h (w okolicy Szprotawy zatrzymywał się tylko w Żaganiu). Dodatkowo po linii poruszało się mnóstwo składów pospiesznych, wśród których należy np wymienić pociągi z Berlina do Wiednia, Mysłowic, Wrocławia, Bytomia itd, które były prowadzone przez szybkie parowozy serii BR 03.
Na budowie skrótowego odcinka wydatnie skorzystał Żagań. Stacja stała się ważnym węzłem kolejowym, po oddaniu do użytku skrótowego odcinka zbiegało się tam 5 tras. Stacja ulegała systematycznej rozbudowie, tak aby sprostać rosnącym przewozom kolejowym. Torowiska linii z Legnicy do Jasienia zlokalizowano na północ od starego budynku dworca.
Po wojnie uruchomiono linię ze znacznym opóźnieniem, stało się to dopiero w 1947 roku. W wyniku braków materiałowych tor południowy rozebrano. Linia straciła na znaczeniu, odcinek Żagań – Lubsko i dalej do granicy został zredukowany do rangi lokalnej, odcinek południowy z Żagania w kierunku Legnicy także stracił na znaczeniu, mimo to można było spotkać na nim pociągi pospieszne (nie było ich jednak już tak wiele jak przed wojną).
Przykładem pociągu pospiesznego był “Bóbr” kursujący z Żar do Wrocławia Głównego. Skład pojawił się w rozkładzie w maju 1993 roku. Cieszył się popularnością wśród studentów. Początkowo oprócz stacji docelowych pociąg zatrzymywał się w Żaganiu, Małomicach, Modłej, Rokitkach oraz Legnicy. Czas przejazdu na odcinku Małomice – Wrocław Główny wynosił około 2 godziny.
Pociąg osobowy Bóbr w Małomicach
W lutym 2004 roku “Bóbr” stał się najpierw pociągiem osobowo – pospiesznym. Na odcinku Wrocław Główny – Legnica skład nie zatrzymywał się na żadnej stacji pośredniej kursując jako pospieszny. Od 13 czerwca 2004 pociąg zaczął kursować jako osobowy już na całej trasie. Czas przejazdu wydłużył się. Mimo tego “Bóbr” nadal cieszył się sporą frekwencją (przed świętami nierzadko we Wrocławiu doczepiano do niego dodatkowe wagony). Rozkład jazdy, który wszedł w życie 9 grudnia 2007 roku przyniósł kolejne zmiany. Bóbr kursował z Żagania do Wrocławia Głównego, dodatkowo między Legnicą a Wrocławiem zatrzymywał się na wszystkich stacjach i przystankach. Od nowego rozkłady, który wszedł w życie 12 grudnia 2008 Bóbr przestał kursować. W jego miejsce wprowadzono dodatkowe pary szynobusów dojeżdżających tylko do Legnicy.
Od 2001 do grudnia 2010 roku po odcinku Legnica – Żagań kursował pociąg EuroCity Wawel z Krakowa do Hamburga. Był to najważniejszy rangą pociąg kursujący w okolicach Szprotawy. Początkowo Wawel kursował Odrzanką prze Głogów i Zielona Górę. Stan tamtejszej linii pogarszał się systematycznie, co wydłużało czas przejazdu. Dlatego pociąg zaczął kursować przez Żagań. Od rozkładu jazdy 2010/11 ponownie zmieniono bieg Wawela, teraz z Legnicy kieruje się on do Węglińca i dalej do Żar przez Iłową.
Linia jest obecnie szlakiem niezelektryfikowanym, jednotorowym. Z Miłkowic do Żagania przebiega praktycznie przez równinny teren. Po drodze budowniczy musieli dokonać budowy kilku ważniejszych obiektów inżynieryjnych. Chodzi o dwa mosty nad Bobrem w okolicach Leszna Górnego oraz jednego nad Kwisą w okolicach wsi Żelisław. Warto wspomnieć jeszcze o planach elektryfikacji linii do 2000 roku, które niestety nigdy nie doszły do skutku (zgodnie z numerem czasopisma W sieci z 1990 roku szlak miał być zelektryfikowany po 1995 roku). W ostatnim czasie w związku z pracami remontowymi na odcinku Węgliniec – Miłkowice przez linię kursuje sporo składów towarowych objeżdżających remontowaną linię.
Przebieg linii na terenie Ziemi Szprotawskiej:
Małomice (stacja osobowa i towarowa)
zrobili by elektryke od Legnicy do do granicy
Od Zagania do granicy 14 .No i gdzie te miliardy na kolej chyba tylko wschod,taki duzy wezel a sie rozpada